حباب در بورس اسرائیل؛ آیا زمان ریزش فرا رسیده است؟

به گزارش خبرنگار مهر، بازار سهام تل‌آویو شاهد جهش‌های قابل توجهی در شاخص TA-۱۲۵ بوده است؛ اما تحلیل داده‌های تاریخی این شاخص نشان می‌دهد که جهش‌های اخیر ممکن است بیش از آنکه ریشه در بنیان‌های اقتصادی داشته باشد، به تحریکات سیاسی و حمایت‌های دولتی در بحبوحه بحران‌های امنیتی بازگردد.

نمودار زیر تغییرات بازدهی هفتگی شاخص TA-۱۲۵ بورس رژیم صهیونیستی را نشان می‌دهد. موارد مشخص شده از چپ به راست تصویر به ترتیب مربوط به آغاز جنگ غزه، حمله به لبنان، سقوط سوریه و نهایتاً جنگ تحمیلی با جمهوری اسلامی ایران است.

در پی افزایش تنش‌های نظامی بین ایران و رژیم صهیونیستی، بنابر نمودار بالا و در شرایطی که بورس تل‌آویو طی ۲ سال اخیر (۲۱ ماه گذشته) جهش قابل توجهی را تجربه کرده و بازدهی ۱۲ و ۲۴ ماهه شاخص TA-۱۲۵ رژیم صهیونیستی به ترتیب به ۴۹.۵ و ۶۴.۵ درصد رسیده، بررسی داده‌های بلندمدت این شاخص تصویر برملا کننده‌تری از آینده نزدیک بورس رژیم اشغالگر ترسیم می‌کند چرا که تحلیل آماری ۳۳ سال گذشته بازدهی‌های متحرک ۱۲ و ۲۴ ماهه از سال ۱۹۹۲ تا کنون (سال ۲۰۲۵) نشان می‌دهد چنین سطوحی از بازدهی معمولاً موقتی بوده‌اند و با اصلاح‌های شدید همراه شده‌اند.

رشدی که همزمان با آتش افروزی بی‌وقفه رژیم صهیونیستی و شدیدترین درگیری‌های نظامی مستقیم و بی‌سابقه بین او و جمهوری اسلامی ایران است ما را متقاعد خواهد کرد که افزایش مصنوعی شاخص بورس رژیم صهیونیستی، بیشتر از جنس حمایت‌های سیاسی و روانی برای حفظ ظاهر اقتصاد در بحبوحه جنگ بوده است تا رشد واقعی اقتصادی.

در ادامه با ارائه داده‌های آماری و نمودار به دنبال راستی آزمایی این ادعا هستیم.

آمار ۳۳ ساله بازدهی‌های ۱۲ ماهه شاخص تل‌آویو ۱۲۵ (TA-۱۲۵) چه می‌گوید؟

بررسی آمار بلند مدت بازدهی ۱۲ ماهه شاخص تل‌آویو ۱۲۵ نشان می‌دهد بیشترین بازدهی ثبت‌شده ۱۲ ماهه ۸۸.۸۱ درصد، کمترین بازدهی منفی ۵۱.۱۵ درصد و میانگین بلندمدت آن ۱۰.۴۲ درصد بوده است.

نمودار زیر تغییرات بازدهی ۱۲ ماهه این شاخص را طی ۳۳ سال گذشته نشان می‌دهد. این نمودار به خوبی نشان می‌دهد که هر چه شاخص از سطح بازدهی ۱۲ ماهه ۴۰ درصدی فاصله گرفته، احتمال بازگشت و کاهش آن نیز بیشتر شده است.

صعودهای بالای ۴۰ درصد برای بازدهی‌های ۱۲ ماهه در بورس تل‌آویو چقدر رایج‌اند؟

با توجه به نمودار بالا، جدول زیر و آخرین مقدار ثبت‌شده در سطح ۴۹.۵ درصد، این شاخص را در ناحیه پرریسک تاریخی قرار داده است.

این جدول بر اساس داده‌های ۳۹۲ ماه در ۳۳ سال گذشته تنظیم شده است و به روشنی نشان می‌دهد که هرچه شاخص رشد شدیدتری تجربه کرده، احتمال ورود آن به فاز اصلاح بیشتر شده است.

آمار ۳۳ ساله بازدهی‌های ۲۴ ماهه شاخص تل‌آویو ۱۲۵ (TA-۱۲۵) چه می‌گوید؟

بررسی آمار بلند مدت بازدهی ۲۴ ماهه شاخص تل‌آویو ۱۲۵ نشان می‌دهد بیشترین بازدهی ثبت‌شده ۲۴ ماهه ۱۱۷ درصد، کمترین بازدهی منفی ۴۰.۳۱ درصد و میانگین حسابی بازدهی بلند مدت آن ۲۰.۲۹ درصد بوده است.

نمودار زیر تغییرات بازدهی ۲۴ ماهه این شاخص را طی ۳۳ سال گذشته نشان می‌دهد. این نمودار به خوبی نشان می‌دهد که هر چه شاخص از سطح بازدهی ۲۴ ماهه ۶۰ درصدی فاصله گرفته، احتمال بازگشت و کاهش آن نیز بیشتر شده است.

صعودهای بالای ۶۰ درصد برای بازدهی‌های ۲۴ ماهه در بورس تل‌آویو چقدر رایج‌اند؟

با توجه به نمودار بالا، جدول زیر و آخرین مقدار ثبت‌شده در سطح ۶۴.۵۱ درصد، این شاخص را در ناحیه پرریسک تاریخی قرار داده است.

این جدول بر اساس داده‌های ۳۹۲ ماه در ۳۳ سال گذشته تنظیم شده است و به روشنی نشان می‌دهد که هرچه شاخص رشد شدیدتری تجربه کرده، احتمال ورود آن به فاز اصلاح بیشتر شده است.

رشد اخیر، نتیجه عملیات روانی است؟

با بررسی داده‌های فوق یکی از نتایجی که می‌توان به آن رسید این است که رشد اخیر شاخص تل‌آویو، نه بر پایه عملکرد اقتصادی یا بهبود درآمد شرکت‌ها، بلکه بر پایه فشارهای سیاسی و حمایتی دولت اسرائیل در بحبوحه درگیری نظامی با ایران صورت گرفته است.

این رشد مشابه شرایط «پمپاژ مصنوعی» در بازارهای مالی در سطوحی با ریسک بالا است، جایی که هدف بیشتر، حفظ روحیه داخلی و نمایش ثبات اقتصادی به جامعه جهانی است.

آیا آتش‌بس می‌تواند مانع سقوط شود؟

برخلاف انتظارات معمول، اعلام آتش‌بس یا کاهش تنش نظامی نیز احتمالاً نمی‌تواند مانع اصلاح بازار شود. دلیل این امر، عمق ناپایداری ساختاری شاخص و فاصله گرفتن آن از میانگین تاریخی است.

در واقع، اگر هدف اصلی از رشد شاخص، اهداف تبلیغاتی در دل بحران نظامی بوده باشد، پس از فروکش کردن بحران، انگیزه‌ای برای حفظ این سطوح قیمتی وجود نخواهد داشت.

تحلیل‌ها نشان می‌دهد صعودهای شارپی شاخص TA-۱۲۵ عموماً در شرایط بحران‌های امنیتی یا درگیری‌های منطقه‌ای رخ داده‌اند. در این موارد، احتمالاً دولت اسرائیل با تزریق نقدینگی، حمایت از بازار سرمایه و مداخلات پنهان تلاش کرده تا اعتماد عمومی را بازسازی کند.

ارزیابی داده‌های آماری

اگرچه بازار سهام تل‌آویو در ظاهر رشد پرقدرتی را تجربه می‌کند، اما شرایط فعلی ممکن است به معنی رسیدن به سقف و قله قیمتی باشد. داده‌های تاریخی نشان می‌دهد که بورس تل‌آویو اکنون در موقعیتی قرار دارد که در تاریخ ۳۳ ساله خود بارها موارد مشابه آن را تجربه کرده.

داده‌ها به روشنی نشان می‌دهند که:

۱. رشدهای بیش از ۴۰ درصد سالانه و ۶۰ درصد ۲ ساله همواره ناپایدار بوده‌اند و آمار نشان می‌دهد که هرگاه شاخص در بازه ۲۴ ماهه به بازدهی بیش از ۶۰ درصد رسیده، در ۷ مورد از هر ۱۰ بار پس از آن کاهش قابل‌توجهی تجربه کرده است.

۲. در شرایط فعلی احتمال کاهش بازدهی در ماه بعد بیش از ۵۰ درصد است و با بالا رفتن شاخص TA-۱۲۵ احتمال ریزش بورس تل‌آویو در حال قوت گرفتن است.

در نهایت می‌توان گفت بورس تل‌آویو پس از حملات رژیم صهیونیستی به ایران و افزایش روز افزون تنش‌های منطقه‌ای، اگرچه رشد چشمگیری را تجربه کرده و شاخص TA‑۱۲۵ در حال ثبت سقف‌های تاریخی جدید است با این حال، به نظر می‌رسد این رشد به جای تکیه بر مؤلفه‌های بنیادی اقتصاد، بیشتر تحت‌تأثیر محرک‌های سیاسی و فضای جنگی شکل گرفته است.

بورس رژیم صهیونیستی آماده سقوط

جهش‌های قیمتی اخیر، نه‌تنها با داده‌های بنیادین اقتصادی همخوانی ندارند، بلکه احتمال یک اصلاح گسترده یا ریزش ساختاری را در آینده‌ای نزدیک تقویت می‌کنند. رشد بیش از ۶۴ درصدی در ۲ سال اخیر، در کنار سابقه تاریخی ریزش شدید پس از چنین جهش‌هایی، همچنین افزایش شدید هزینه‌های جنگ، تضعیف گنبد آهنین توسط توان موشکی جمهوری اسلامی ایران، بحران بدهی و فشار تورمی، ریسک بازار سهام این رژیم را به‌شدت بالا برده است.

بنابراین رشد اخیر می‌تواند صرفاً واکنشی سیاسی به بحران نظامی با ایران باشد و حتی در صورت تدوام آتش‌بس نیز اصلاح بورس رژیم صهیونیستی قریب‌الوقوع به‌نظر می‌رسد و نمی‌توان اطمینان داشت که این توافقات بتواند جلوی ریزش پیش روی بازار را بگیرد؛ زیرا عوامل بنیادی اقتصادی همچنان شکننده‌اند.

در پایان بر اساس آنچه که در گزارش قبل با عنوان از سراب تا واقعیت؛ رشد حبابی شاخص بورس تل‌آویو با پشتوانه سیاسی ارائه شد و با تکیه بر پشتوانه گزارش اخیر می‌شود ادعا کرد بورس تل‌آویو در حال حاضر روی لبه تیغ حرکت می‌کند و می‌توان وضعیت بورس تل‌آویو را «حبابی» توصیف کرد تا جایی که در صورت تداوم فروکش کردن تنش‌ها بازار ممکن است وارد فاز اصلاح عمیق یا ریزش ساختاری شود.